วันเข้าพรรษา คืออะไร?
คำว่า “พรรษา” แปลว่า ฤดูฝน และ “เข้าพรรษา” หมายถึงการที่พระภิกษุสงฆ์เข้าจำพรรษา หยุดการเดินทางไปค้างคืน ณ ที่อื่น และพำนักอยู่ ณ วัดใดวัดหนึ่งตลอดช่วงฤดูฝน เป็นเวลา 3 เดือน ตั้งแต่วันแรม 1 ค่ำ เดือน 8 ไปจนถึงวันขึ้น 15 ค่ำ เดือน 11 ของทุกปี
ความเป็นมาทางพระพุทธศาสนา
ในสมัยพุทธกาล พระภิกษุสงฆ์จะออกเดินทางไปเผยแผ่ธรรมตลอดทั้งปี แม้ในฤดูฝน ซึ่งบางครั้งอาจเหยียบย่ำข้าวกล้าของชาวบ้านหรือสัตว์เล็กโดยไม่ตั้งใจ พระพุทธเจ้าจึงทรงบัญญัติให้พระสงฆ์หยุดอยู่ประจำที่ในช่วงฤดูฝน กลายเป็นประเพณี “จำพรรษา” มาจนถึงปัจจุบัน
วันเข้าพรรษามักมาคู่กับ “วันอาสาฬหบูชา” ที่ตรงกับวันก่อนหน้า เป็นวันที่พระพุทธเจ้าทรงแสดงธรรมครั้งแรก ส่วนวันเข้าพรรษา จะมีการถวายเทียนพรรษาและสิ่งของจำเป็นแด่พระสงฆ์ เพื่อใช้ระหว่างจำพรรษา
กิจกรรมที่ปฏิบัติในวันเข้าพรรษา
1. การถวายเทียนพรรษา
พิธีการนำเทียนเล่มใหญ่ไปถวายแด่พระภิกษุสงฆ์ เพื่อใช้จุดให้แสงสว่างระหว่างจำพรรษา เป็นการสืบทอดพุทธประเพณี และเป็นการร่วมบุญของพุทธศาสนิกชน
2. การเวียนเทียน
การเดินเวียนรอบพระอุโบสถ 3 รอบในวันสำคัญ พร้อมถือธูป เทียน และดอกไม้ เพื่อระลึกถึงพระพุทธ พระธรรม และพระสงฆ์ เป็นกิจกรรมที่ฝึกสติและสมาธิ
3. การงดเหล้าเข้าพรรษา
การตั้งปณิธานงดเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ตลอด 3 เดือน ถือเป็นการดูแลสุขภาพกายและใจ พร้อมลดพฤติกรรมเสี่ยงทางสังคม ช่วยส่งเสริมคุณภาพชีวิต
4. การตั้งจิตอธิษฐานละเลิกพฤติกรรมไม่ดี
ชาวพุทธนิยมใช้โอกาสนี้ในการตั้งใจเลิกพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม เช่น การสูบบุหรี่ พูดจาหยาบคาย หรือใช้สื่อออนไลน์อย่างไม่เหมาะสม เพื่อพัฒนาตนเองไปสู่ความดีงาม
- ความสำคัญต่อชีวิตชาวพุทธ
วันเข้าพรรษาไม่ได้เกี่ยวข้องกับพระสงฆ์เท่านั้น แต่ยังเป็นโอกาสให้ ฆราวาส หรือคนทั่วไป ได้ฝึกฝนตนเอง บำเพ็ญศีล ทาน ภาวนา รวมถึงตั้งเป้าหมายชีวิต เช่น งดเหล้า ลดละอบายมุข และหันกลับมาสู่ความสงบภายใน
- พรรษา…คือเวลาของการเริ่มต้นใหม่
สำหรับพระสงฆ์ พรรษาเป็นช่วงเวลาแห่งการปฏิบัติธรรมอย่างต่อเนื่อง เป็นเวลาที่พระภิกษุสงฆ์จะได้ศึกษาเล่าเรียนพระธรรมวินัยตลอดจนเตรียมการสั่งสอนให้กับประชาชนเมื่อถึงวันออกพรรษา
สำหรับประชาชน พรรษาเป็นเหมือนช่วงเวลาของ “วาระฟื้นฟูจิตใจ” ฝึกกาย วาจา และใจ ตามหลักธรรมทางพระพุทธศาสนา และมีโอกาสที่จะได้ทำบุญมากขึ้น
บรรณานุกรม
กรมการศาสนา. (2565). วันสำคัญทางพระพุทธศาสนา: อาสาฬหบูชา เข้าพรรษา ออกพรรษา. กระทรวงวัฒนธรรม.
พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตโต). (2560). พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม (พิมพ์ครั้งที่ 21). มูลนิธิพุทธธรรม.
พระไพศาล วิสาโล. (2555). พรรษาแห่งการเปลี่ยนแปลง. สวนเงินมีมา.
สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.). (2566). งดเหล้าเข้าพรรษา. https://www.stopdrink.com
สำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ. (2566). วันเข้าพรรษา. https://www.onab.go.th
เรียบเรียงโดย
นางสาวอริชา เนตรวงศ์ บรรณารักษ์ สำนักบรรณสารสนเทศ