“กี่บาด” ผลงานของประเสริฐศักดิ์ ปัดมะริด เป็นนวนิยายที่ได้รับรางวัลซีไรต์ ประจำปี 2567
โดยผู้เขียนเล่าเรื่องผ่านชีวิตของช่างทอผ้าซิ่นตีนจก โดยมี “กี่” เป็นเครื่องมือที่ใช้ในการสร้างศิลปะของช่างทอผ้า คำว่า “กี่” เปรียบเหมือนกับพื้นที่ของช่างทอผ้าที่สร้างสรรค์งานศิลปะ แล้วในพื้นที่นั้น ๆ มีทั้งความทุกข์ ความสุข หรือมีชีวิตยังไงถึงได้เลือกที่จะมาทอผ้า แต่ละครั้งจะโดนกี่บาด หรือมีบาดแผลอะไรในชีวิตบ้าง ถึงต้องมาลงเอยด้วยการนั่งทอผ้า คำว่า “กี่บาด” ยังมีความพ้องเสียงกับคำว่า “กี่บาท” หมายความว่าเมื่อทอผ้าเสร็จเรียบร้อยแล้ว ผ้าแต่ละผืนนั้นขายได้กี่บาท มีมูลค่าเท่าไรเมื่อเทียบกับความตั้งใจเพียรพยายามในการทอผ้าที่ต้องใช้เวลานานหลายเดือน การดำเนินเรื่องเป็นเรื่องราวของครอบครัวช่างทอผ้าในอำเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่ โดยแบ่งตัวละครออกเป็น 3 รุ่น คือ “แม่ทวด” ซึ่งเป็นแม่ญิงล้านนาที่ทอผ้าเก่งที่สุดในแม่แจ่ม เป็นผู้ที่สืบทอดองค์ความรู้ภูมิปัญญาเกี่ยวกับการทอผ้าซิ่นตีนจกที่มีอยู่ด้วยกัน 16 ลาย ด้วยความชราภาพ แม่ทวดจึงต้องถ่ายทอดภูมิปัญญาที่มีให้กับลูกหลานรุ่นต่อไป คือ “แม่อุ๊ยนาค” ผู้ดูแลความเป็นอยู่ของทุกคนในครอบครัว แต่ไม่มีพรสวรรค์ด้านการทอผ้า จุดเปลี่ยนสำคัญที่แม่ทวดตัดสินใจถ่ายทอดวิชาให้กับเหลน นั่นก็คือ “บ่าหงส์” ซึ่งไม่ได้เป็นผู้หญิง แต่เป็นผู้มีพรสวรรค์ด้านการทอผ้า ภายในเรื่องได้สอดแทรกแนวคิดของตัวละครทั้ง 3 รุ่น ที่นำเสนอประเด็นเรื่องเพศที่แตกต่างกันไป แต่ไม่ได้ตั้งใจที่จะแหกขนบธรรมเนียม เพียงเป็นการนำเสนอเรื่องราวให้ตีความว่า ตัวละครแต่ละตัวเขาต่อรองเรื่องเพศยังไงในบริบทของครอบครัว ประเพณี วัฒนธรรม ค่านิยม และสังคม
หากสนใจอ่านหนังสือเล่มนี้ ตรวจสอบสถานะ